Home > Onderwerpen > Architectuur en NORA > MARIJ

MARIJ

MARIJ: één concern, één basis

Team Marij ontwikkelt ter verbetering van de aanpasbaarheid en toepasbaarheid van MARIJ een wiki-omgeving waarin het gedachtegoed en aanvullingen en practices daarbij, op meer intuïtieve wijze beschikbaar wordt gesteld. Als het werken met deze wiki succesvol blijkt te zijn, zal ze uiteindelijk de statische MARIJ-documenten gaan vervangen. Naast de wiki als online architectuurinstrument, is op LinkedIn een discussiegroep aangemaakt, “Rijksarchitecten zonder Grenzen”, die vooralsnog alleen wordt opengesteld voor medewerkers van de Rijksdienst (departementen, inspecties en uitvoeringsorganisaties). De architectuur gerelateerde discussies die hier worden gevoerd, worden met behulp van de wiki nader uitgewerkt.

Tot slot is ook nog informatie over MARIJ beschikbaar op de samenwerkingsfunctionaliteit van de Rijksdienst.Deze functionaliteit is echter alleen beschikbaar voor ambtenaren en organisaties die zijn aangesloten op de Rijkswerkplek.


Wat is MARIJ?

MARIJ (Model Architectuur Rijksdienst) biedt een samenhangende architectuur voor de Rijksdienst. Het domein Rijksdienst zoals gehanteerd in MARIJ is de optelsom van alle departementen en wat daar aan diensten/ organisaties onder hangt, incl. agentschappen en zelfstandige bestuursorganen. Niet te verwarren met de afzonderlijke rijksdiensten, zoals de Rijksdienst voor het Wegverkeer, Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten.

Wat is het doel van MARIJ?

MARIJ biedt een houvast om vanuit de concerngedachte de samenwerking tussen en binnen delen van de Rijksdienst te verbeteren. MARIJ vormt daarmee een stuurinstrument voor de vernieuwing van de Rijksdienst. Voor departementale en Rijksbrede projecten geeft MARIJ invulling aan:

  • ontwerprichtlijnen;
  • samenhangende positionering en kader voor besluitvorming;
  • toetsingskader;
  • instrument voor risicobeheersing en ter ondersteuning van de inkoop;
  • Governance overheid en Rijk.

Opdrachtgever

Het Directoraat Generaal Overheid Bedrijfsvoering Rijksdienst (DGOBR), Directie Informatievoorziening Rijksdienst is opdrachtgever. Team MARIJ voert uit.

Wat is de scope?

MARIJ beschrijft een uniform Bedrijfsfunctiemodel (BFM) voor de Rijksdienst. Dit model is organisatieonafhankelijk, generiek en toepasbaar op de Rijksdienst als geheel en op individuele ministeries. Het BFM kan worden gezien als de basis voor gezamenlijke afspraken over de Rijksdienst als concern.

NORA en MARIJ

MARIJ maakt deel uit van de ‘architectuurfamilie’ en kan gezien worden als ‘dochter’ van NORA. Andere dochters zijn PETRA (provincie), GEMMA (gemeenten) en WILMA (waterschappen). MARIJ neemt NORA-principes over en/of verbijzondert ze voor de Rijksdienst (een enkele uitgezonderd). Daarnaast vult MARIJ de NORA aan als het gaat om uniformering.

MARIJ 1.0

In de zomer van 2008 is MARIJ door de Interdepartementale Commissie Bedrijfsvoering Rijk (ICBR) vastgesteld. MARIJ wordt beschouwd als 'een voertuig voor de vernieuwing van de Rijksdienst'. De ICBR acht het van belang dat onder architectuur wordt gewerkt en dat MARIJ (naast NORA) als referentie-architectuur fungeert voor de departementen en (ICT-)projecten binnen de Rijksdienst.

MARIJ 1.0 bestaat uit:

  • een factsheet en een samenvatting en toelichting voor bestuurders;
  • een hoofddocument en bijlagen met o.a. lijsten met begrippen, principes en standaarden.

MARIJ 2.0

In het najaar van 2010 is een beta-versie van MARIJ, MARIJ 2.0, gereed gekomen.  Deze update van MARIJ 1.0 bestaat uit:
  • een hoofddocument, waarin vooral aandacht wordt gegeven aan wat MARIJ is, wat je er mee kunt en wat  het oplevert;
  • een werkdocument, waarin aandacht wordt gegeven aan hoe je MARIJ kunt gebruiken met daarbij verwijzingen naar relevante/gerelateerde componenten;
  • document met bijlagen.

MARIJ 2.0 moet in het bijzonder tegemoet komen aan de behoefte aan een referentie-architectuur die praktisch, persoonlijk en actueel is. Een architectuur met instrumenten waarmee je in de praktijk aan de slag kan gaan en die aansluit bij de behoeften (van bestuurders, managers, beleidsmedewerkers, specialisten en ook die van architecten). Het moet de gebruiker een handreiking aanbieden.
De opmerkingen die tijdens de review zijn gemaakt  op MARIJ 2.0 zijn nog niet verwerkt, vandaar dat hiernavolgend als de betaversie van MARIJ 2.0 is opgenomen.

Programma Rijksarchitectuur (MARIJ) 2008-2011

Om daadwerkelijk te gaan werken met en onder architectuur en MARIJ echt te gaan positioneren en te verankeren binnen de bedrijfsvoering en veranderprocessen van de Rijksdienst is een meerjarig plan opgesteld voor de periode 2008-2011. Dit plan kent een viertal actielijnen, waarlangs dit gebeurt. Deze actielijnen richten zich op het  ontwikkelen, sturen en werken met architectuur en op het beheren, onderhouden en ondersteunen van (werken met) MARIJ en Rijksbrede architectuurinstrumenten. Dit plan is te vinden onder 'Documenten'.

Voor 2008 was het adagio MARIJ 1.0 actief toepassen: ‘Architectuur is een kwestie van doen’, voor 2009 was dat ‘MARIJ toepassen werkt’, voor 2010 was dat sturen en werken met architectuur: een stap voorwaarts’ en voor 2011 ‘sturen en werken met MARIJ is de norm’.De focus voor 2010 is met name gericht geweest  op het toegevoegde waarde te leveren bij actuele vraagstukken en het helpen realiseren van de vernieuwingsdoelstellingen op een samenhangende manier. In 2011 zal de nadruk meer komen te  liggen op het versterken en inbedden van samenhang in veranderprocessen, zowel inhoudelijk als procesmatig, resulterend in een Rijksbrede generieke I-architectuur, een model en eerste invulling van een Enterprise Architectuur Rijk
Geleverd worden eerste verbindingen tussen I, ICT en primaire en ondersteunende en PSA’s van projecten Compacte Rijksdienst, in ieder geval projecten 4 (ICT-infrastructuur) en 7 (1 ICT-aanbieder) getoetst aan principes.

Documentatie MARIJ


Marij 1.0 bestaat uit:


In deze positioneringnotitie krijgen architectuurinstrumenten een plek in relatie met andere bedrijfsvoeringsinstrumenten (bijv. een business case, toets, projectplan).

MARIJ 2.0  bestaat uit:


Daarnaast is er een opleidingspakket modulair opgebouwd. Wat dit pakket behelst is weergegeven in een flyer. Flyer Opleiding MARIJ (PDF, 182 Kb). De modules zijn flexibel van opzet en zo opgezet, dat het mogelijk is om er brokken zoals legostenen eruit te halen en deze in welke vorm dan ook in te zetten in het kader van een opleiding. Het gaat om de modules:



In de loop van 2011 zullen de verschillende producten en instrumenten mede op basis van opgedane ervaringen worden aangepast.

Meer informatie

Wilt u meer weten over MARIJ en andere diensten van RENOIR? Neem dan contact op met RENOIR via info@e-overheid.nl, + 31 (0)70 8887820.