GÓRZNO

GÓRZNO

28.VI Traktat wersalski przyznał min. powiat brodnicki Polsce. Umożliwiło to Powiato-wej Radzie Ludowej swobodne działanie.

14.VII Wybór Władysława Olszewskiego z Lidzbarka na starostę brodnickiego. Burmi-strzem Górzna został K. Kalinowski, wójtem gminy Ruda Apolinary Krawcowicz.

XII Utworzono w Górznie Parafialną Radę Ludową - proboszcz Ignacy Wietrzykowski przewodniczącym. Wkrótce przekształciła się w Straż Ludową, zalążek przyszłej władzy.

18.I Górzno powróciło do Macierzy.

15.II Górzno w województwie pomorskim powiecie brodnickim. Miasto siedzibą władz municypalnych; osady: Dąbrowa, Gaj, Wapionka, Górzno Wybudowanie. Pozostałe oko-liczne osady tworzyły gminę Ruda.

12.VIII W latach 1920 - 1921 wojna polsko - bolszewicka. W Górznie powołano Straż Obywatelską (83 osoby), komendantem Czesław Jankowski.

20.VIII Górzno i Rypin wyzwolone z rąk bolszewików.

*Rozpoczęła działalność Ochotnicza Straż Pożarna w Górznie.

Górzno liczyło 1664 mieszkańców, w tym 1647 Polaków. Miasto zamieszkiwały 322 ro-dziny w 346 mieszkaniach. W okolicznych wsiach mieszkańców było, w: Zaborowie 402, Zdrojach - 101, Miesiączkowie - 816, Gołkowie - 83, gmina Ruda – wójtostwo - 1033. Za-borowo, Zdroje, Miesiączkowo przynależne były do wójtostwa Gutowo, a Gołkowo do wójtostwa Jastrzębie.

9.X Wybory do samorządów miejskich. Do Rady Miejskiej w Górznie wybrano 10 osób. Burmistrzem ponownie wybrany został K. Kalinowski.

XI Powołano w Górznie Związek Strzelecki „Strzelec”.

XII Posterunek policji w Górznie obejmował 34 miejscowości skupione wokół: Górzna, Grążaw, Gutowa, Miesiączkowa, Radoszek, Rudy i Zaborowa.

Gmina Ruda: wójtem inż. B. Kiszkiel, podwójcim Franciszek Pryk, rada z 8 radnych; osady: Czarny Bryńsk, Bryńsk - Fiałki, Brzeziny, Buczkowo, Djabelec, Gać, Kozie Bło-tko, Kocioł, Nowy Świat, Ruda, Rudzisko, Traczyska, Wilamowo pod Grążawami. 1 sie-rpnia 1934 roku osady obszaru dworskiego (Nowy Świat, Traciska, Górzno - Leśniczówka, Borek, Buczkowo, Koziebłotko, Besznica, Djabelec), którego właścicielem był Skarb Państwa, zostały włączone do gminy Ruda. Były obszar dworski Ruda obej-mował powierzchnię 6841 ha i liczył ok. 950 mieszkańców.

*Przy Szkole Powszechnej w Górznie powołano Towarzystwo Popierania Budowy Szkół Powszechnych – przewodniczącym Paweł Gołyński nauczyciel Szkoły Powszechnej
w Górznie.

*Rozpoczął działalność Polski Związek Zachodni. Celem tej organizacji było popularyzo-wanie wśród ludności idei powrotu zachodnich ziem piastowskich do Polski, które po tra-ktacie wersalskim znajdowały się poza granicami państwa.

Burmistrzem Górzna Leon Zalewski, zastępcą Antoni Chojmowski.

8.V Przez stację kolejową Radoszki przejeżdżał specjalnym pociągem na wystawę do Grudziądza Prezydent Rzeczypospolitej Stanisław Wojciechowski. Młodzież szkolna, min. z Miesiączkowa witała go kwiatami i okrzykami.

Rozpoczęło działać utworzone w Górznie Stowarzyszenie Młodzieży Katolickiej Męskiej – 63 chłopców, przekształcone w 1927 roku w Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży.

W mieście działa Towarzystwo Upiększania Górzna, prezesem – Leon Jakubowski.

W Górznie i okolicy funkcjonowały szkoły powszechne:

*Górzno (6 - 7 klas) – 320 uczniów
*Czarny Bryńsk (1 klasa) – 52 uczniów
*Fiałki (1 klasa) – 82 uczniów
*Miesiączkowo (2 klasy) – 125 uczniów
*Nowy Świat (1 klasa) – 30 uczniów
*Zaborowo (2 klasy) – 95 uczniów. Funkcjonowała także dokształcająca szkoła zawodo-wa.
*W tym roku przy Szkole Powszechnej w Górznie powstało ognisko Związku Polskiego Nauczycieli Szkół Powszechnych; od 1930 roku Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Wydrukowano i opublikowano przewodnik turystyczny ”Górzno i okolice”, autorzy: Leon Jakubowski, Wiktor Redmer.

*Wielki pożar we wsi Miesiączkowo – spłonęło 9 gospodarstw chłopskich.

* Do gminy Ruda włączony zostaje obszar dworski Ruda.

* 17 pażdziernika - wybory do Gromadzkiej Rady w Miesiączkowie.

28.II wybory do Rady Gminy Grążawy. Radnymi z Miesiączkowa zostali: J. Sosnowski, K. Snopkowski.

16.III wybory wójta i podwójciego gminy Grążawy. Wójtem - K. Kalisz z Radoszek podwójcim R. Sosnowski z Miesiączkowa.

8.IV z tym dniem przestała istnieć gmina Miesiączkowo jako jednostka administracyjna. Od tej pory była gromadą – sołtysem Wł. Szpeina.

*W pogrzebie Marszałka Józefa Piłsudskiego uczestniczyła, ze sztandarem Kółka Rolni-czego, delagacja z Miesiączkowa. W delagacji byli: Heronim Piński, Józef Karbowski, Jan Kwas. Brali udział w uroczystościach pogrzebowych w Warszawie i Krakowie.

21.XI wielki pożar w Miesiączkowie, spłonęło 19 zabudowań. Pożar całkowicie zlikwido-wano dopiero 2 grudnia.

Do 1936 roku zajęcia szkolne we wsi Gołkowo odbywały się: jedna klasa w szkole, trzy klasy mieściły się w budynkach wynajętych w różnych punktach wsi Szczutowo – jedna klasa od drugiej oddalona o ok. 1,5 km. Klasy - pomieszczenia wynajmowali: Franciszek Lewandowski, Józef Różyński, Edmund Wnnicki. Przy poparciu wójta Świedziebni Bo-gumiła Gniazdowskiego i sekretarza gminy Tadeusza Witkowskiego oraz radnych pobu- dowano nową szkołę w Gołkowie (pierwsza szkoła w gmine Świedziebnia). Były w niej: 4 sale lekcyjne, kancelaria, obszerny korytarz, a na piętrze mieszkania dla czterech rodzin nauczycielskich. Zajęcia w nowym budynku szkolnym rozpoczęły się 1 września 1937 ro-ku.

Na teranie powiatu brodnikiego kolportowano 17 czasopism. Najwięcej czytelników miała ”Ziemia Michałowska", której pierwszy numer ukazał się 22 sierpnia 1922 r.

Powiat brodnicki zajmował obszar 912,63 km zamieszkały przez 58240 obywateli. W po-wiecie były dwa miasta:   Brodnica i Górzno oraz 12 gmin wiejskich, z tego:   Jabłonowo
i Ruda - gminy jednostkowe. Miejscowości było 121, gromad - 87, probostw - 9, parafii ewangelickich - 6.